Zakres stosowania uwag w wystąpieniu pokontrolnym – działalność NIK

W praktyce stosowania ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli wiele kontrowersji budzi art. 53 ust. 1 pkt 5 dotyczący najważniejszego dokumentu kończącego postępowanie kontrolne – wystąpienia pokontrolnego. Zgodnie z jego brzmieniem kontroler przygotowuje wystąpienie, które zawiera „uwagi i wnioski w sprawie usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości”. Nie ulega wątpliwości, że istnieje korelacja pomiędzy wnioskami a nieprawidłowościami. Nie można wniosków pokontrolnych bez stwierdzenia nieprawidłowości w badanym obszarze. Wnioski służą wyłącznie ich usunięciu. Powodem do napisania artykułu było ukazanie się na łamach „Kontroli Państwowej” tekstu prezentującego zawężającą interpretację analizowanego przepisu, którego autor uważa, że „w świetle art. 53 ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy o NIK zawarcie w wystąpieniu pokontrolnym opisu ustalonych w kontroli nieprawidłowości stanowi warunek sine qua non sformułowania uwag i mają one służyć do ich usunięcia”. Stwierdza ponadto, że w obecnym brzmieniu przepis ten nie pozostawia możliwości żadnej innej interpretacji. Takie podejście nie jest błędne, ale trudno zgodzić się z tezą, że treści art. 53 ust. 1 pkt 5 ustawy nie sposób inaczej interpretować. Niniejszy artykuł jest próbą przedstawienia argumentacji przemawiającej za innym rozumieniem analizowanego przepisu.

ABSTRACT

Scope of Comments Application in Post-Audit Statements – NIK’s Audits

One of the fundamental competencies of NIK, significant to proper execution of its audit function, is an opportunity to formulate comments in post-audit statements. Their scope makes a controversial issue, and so does the question whether comments – similarly to conclusions – can be formulated only if irregularities have been identified and in order to eliminate these, or whether they can, but do not have to, be linked to them. The former – narrowing – interpretation leads to a significant limitation on the scope of NIK’s application of comments, and consequently – it reduces the possibility of impact on the audited activity and the execution of the audit function. Since the possibility of touching upon important issues that can raise doubts or create risks, but do not make irregularities, is then limited. The article comprises an analysis of Article 53(1)(5) of the Act on NIK through the prism of various legal interpretations. It also indicates the consequences resulting from adopting the narrowing interpretation. 

Key words: comments, conclusions, irregularities, post-audit statement, Act on NIK