Od kilkunastu lat najwyższe organy kontroli Czech, Polski, Słowacji i Węgier oraz Austrii i Słowenii (tzw. grupa V4+2) ściśle ze sobą współpracują. Podczas corocznych spotkań szefów tych instytucji podejmowane są kluczowe - z punktu widzenia kontroli państwowej i specyfiki regionu - tematy. W tym roku grupa spotkała się w Promnicach koło Katowic, by rozmawiać o skuteczności działań kontrolerów i ich oddziaływaniu na funkcjonowanie państwa.
Szefowie i przedstawiciele organizacji wchodzących w skład grupy V4+2
Możliwości najwyższych organów kontroli w tym zakresie są pochodną przyznanych im instrumentów prawnych. Nie mniej ważną sprawą jest ich umiejętne wykorzystywanie. Debata w Promnicach koncentrowała się więc głównie wokół uprawnień NOK w krajach grupy V4+2 oraz wymiany doświadczeń związanych z ich stosowaniem. Chodzi m.in. o prawo do informacji o wdrożeniu wniosków pokontrolnych, prawo do oceny skuteczności takich wdrożeń, prawo do informowania o wynikach kontroli organów nadzorujących daną jednostkę, prawo to powiadamiania organów ścigania o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przestępstwa oraz prawo do kierowania wniosku o zmianę obowiązujących przepisów.
NIK w ostatnim roku włożyła dużo wysiłku, by jak najskuteczniej wykorzystywać dwa ostatnie z tych uprawnień. Na mocy porozumienia prezesa Krzysztofa Kwiatkowskiego z Prokuratorem Generalnym w prokuraturach okręgowych powołani zostali specjalni koordynatorzy, którzy monitorują przesłane przez NIK zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa. W tym samym czasie w Najwyższej Izbie Kontroli wyznaczeni zostali doradcy prawni odpowiedzialni za bieżącą współpracę z prokuraturą oraz za jakość przesyłanych zawiadomień. Współpracują oni bezpośrednio z powołanymi prokuratorami-koordynatorami. Dodatkowo Prokuratura Generalna zgodziła się monitorować wszystkie postępowania prowadzone na podstawie zawiadomień przesyłanych przez NIK. W ciągu ostatniego roku doszło też do całego szeregu spotkań kontrolerów z prokuratorami, dzięki czemu zawiadomienia Izby mają szansę być skuteczniej wykorzystywane przez prokuraturę.
Doświadczenia Polaków zostały przyjęte przez uczestników spotkania z dużym zainteresowaniem. Kontrolerów odwiedziła w Promnicach także Elżbieta Bieńkowska, Europejska Komisarz ds. Rynku Wewnętrznego i Usług, by podzielić się z nimi refleksjami dotyczącymi kontroli państwowej z perspektywy unijnej. Równolegle w Goławicach pod Warszawą trwa międzynarodowe seminarium szkoleniowe dla kontrolerów z Ukrainy, Gruzji i Mołdawii. Partnerzy z grupy V4+2 już wyrazili zainteresowanie wspieraniem tego projektu.
NIK pomaga Ukrainie, Gruzji i Mołdawii w drodze do UE >>>
Spotkania grupy V4+2 organizowane są od 2002 roku. W Promnicach obok stałych członków obecni byli także obserwatorzy z Chorwacji. W przyszłym roku spotkanie grupy zostanie zorganizowane przez najwyższy organ kontroli Czech.
