Najem lokali użytkowych należących do m.st. Warszawy na zasadach preferencyjnych
Zwłoka w wystawianiu lokali użytkowych do ponownego najmu i opieszałe działania windykacyjne w stosunku do niepłacących najemców to główne stwierdzone nieprawidłowości.
Kontrolą objęto urzędy dzielnic i zakłady gospodarowania nieruchomościami w stołecznych dzielnicach Mokotów, Ochota i Śródmieście.
Do zadań skontrolowanych jednostek w zakresie najmu lokali użytkowych należących do m.st. Warszawy na zasadach preferencyjnych należą m.in.:
- prowadzenie ewidencji lokali użytkowych w systemach informatycznych,
- przygotowanie i przeznaczenie do najmu lokali użytkowych,
- ogłaszanie i przeprowadzanie postępowań konkursowych na najem lokali użytkowych na zasadach preferencyjnych,
- zawieranie umów najmu lokali użytkowych oraz sprawowanie nadzoru nad ich realizacją.
Zadania te realizowane były na ogół prawidłowo.
Jednakże we wszystkich trzech dzielnicach (choć w różnej skali) stwierdzono przypadki, gdy lokal przejęty od poprzedniego najemcy przeznaczano do ponownego najmu ze zwłoką przekraczającą 30-dniowy termin dopuszczony w zarządzeniu Prezydenta m.st. Warszawy w sprawie zasad najmu lokali użytkowych. W Dzielnicy Mokotów padł swoisty rekord – w jednym postępowaniu lokal przeznaczono pod ponowny najem po upływie aż 409 dni od daty przejęcia go od poprzedniego najemcy. W Dzielnicy Ochota najdłużej działania w tym zakresie prowadzono przez 184 dni, a w Dzielnicy Śródmieście – przez 68 dni.
W Dzielnicy Mokotów, w czterech spośród pięciu zbadanych spraw, postępowania konkursowe na najem tych lokali wszczynano nawet po upływie 77 dni, tym samym również naruszając termin wskazany w ww. zarządzeniu Prezydenta m.st. Warszawy (14 dni).
We wszystkich trzech dzielnicach działania windykacyjne wobec najemców zalegających z opłatami czynszowymi przeprowadzano często z opóźnieniem, a w niektórych wypadkach odstępowano od ustalonych w tym zakresie zasad postępowania.
Opóźnienia te mogły być tylko w pewnym stopniu skutkiem epidemii COVID-19, choć na tę właśnie okoliczność powoływali się kierownicy skontrolowanych jednostek.
W Dzielnicy Śródmieście pandemia COVID-19 stała za ok. dwuletnią przerwą w przeprowadzaniu kontroli prawidłowości korzystania przez najemców z wynajętych lokali użytkowych.
Zarządy dzielnic Mokotów i Śródmieście nie określiły na nowo w uchwałach rodzajów usług rzemieślniczych, których świadczenie na terenie dzielnicy jest pożądane, ani minimalnych stawek czynszu z tytułu najmu lokali na rzecz podmiotów uprawnionych do najmu lokali z pominięciem trybu konkursowego i przetargowego – dotychczasowe uregulowania w tej materii straciły bowiem moc.
Burmistrzowie Ochoty i Śródmieścia nie przekazywali radom tych Dzielnic wymaganych informacji nt. lokali wynajętych poza konkursem i poza przetargiem, natomiast burmistrz Mokotowa przekazywał je z opóźnieniem.
Inne stwierdzone podczas kontroli nieprawidłowości dotyczyły m.in. nieprzeprowadzania analizy rynkowych stawek czynszu (Śródmieście) oraz opóźnionej i nierzetelnej sprawozdawczości (np. Zarząd Gospodarki Nieruchomościami Dzielnicy Ochota w sprawozdaniach z działalności za 2020 i 2021 rok zamieścił nierzetelne dane nt. liczby zorganizowanych konkursów profilowanych na najem lokali użytkowych oraz liczby lokali wynajętych w wyniku tych konkursów).
Izba skierowała do zbadanych jednostek ogółem 22 wnioski pokontrolne, dotyczące m.in.:
- sprawnego przekazywania opuszczonych lokali użytkowych do ponownego najmu,
- sprawnej egzekucji zaległych opłat czynszowych,
- podjęcia nowych uchwał ws. pożądanych w dzielnicach usług rzemieślniczych i stawek czynszowych dla podmiotów uprawnionych do najmu lokali z pominięciem trybu konkursowego i przetargowego;
- prawidłowego składania przez burmistrzów radom dzielnic informacji zbiorczych dotyczących lokali wynajętych w roku poprzednim poza konkursem i poza przetargiem.