Unijna polityka rozwoju obszarów wiejskich stawia sobie za cel zwiększenie konkurencyjności rolnictwa, zapewnienie zrównoważonej gospodarki zasobami naturalnymi oraz zrównoważony rozwój gospodarek i społeczności wiejskich. W latach 2014-2020 Unia Europejska zamierza wydać niemal 100 mld euro na rozwój obszarów wiejskich.
Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich zapewnia wsparcie finansowe na działania wdrażane przez państwa członkowskie za pośrednictwem krajowych lub regionalnych programów rozwoju obszarów wiejskich, które są opracowywane przez państwa członkowskie i zatwierdzane przez Komisję.
- Planowanie na nowy okres zawsze jest utrudnione, ponieważ cały proces trzeba zacząć, zanim udostępnione zostaną odpowiednie i istotne dane za poprzednie okresy - powiedział Janusz Wojciechowski, członek Europejskiego Trybunału Obrachunkowego odpowiedzialny za to sprawozdanie. - Trybunał stwierdził, że dokumenty programowe są zbyt obszerne i skomplikowane, a ponadto w niewystarczającym stopniu ukierunkowane na oczekiwane rezultaty.
Kontrolerzy sprawdzili, czy w nowych strategicznych ramach unijnych na lata 2014-2020 postawiono większy nacisk na osiąganie wyników oraz czy nowe programy rozwoju obszarów wiejskich przyniosą lepsze rezultaty.
Z ustaleń wynika, że zatwierdzone programy są długie i skomplikowane, niedociągnięcia utrudniają wykonanie zadań. Kontrolerzy przeanalizowali również programowanie polityki rozwoju obszarów wiejskich w latach 2014-2020, by przekonać się, czy umożliwiło ono wcześniejsze wdrożenie programów rozwoju obszarów wiejskich i tym samym pozwoliło uniknąć negatywnych konsekwencji ewentualnych opóźnień. Stwierdzili oni, że mimo wysiłków Komisji wdrażanie nie rozpoczęło się wcześniej niż w poprzednim okresie, a realizacja zaplanowanych wydatków przebiegała wolniej.
Aby usprawnić ten proces, kontrolerzy zalecają, aby w przyszłości Komisja:
- dopilnowała, by jej wnioski ustawodawcze przyczyniały się do większej spójności między poszczególnymi programami;
- uprościła dokumenty programowe i zmniejszyła liczbę wymogów;
- we współpracy z państwami członkowskimi dopilnowała, by w sprawozdaniu w 2019 r. przedstawiono jasne i kompleksowe informacje;
- precyzyjniej zdefiniowała różne rodzaje wskaźników;
- przeanalizowała doświadczenia wyniesione z wdrażania obecnego systemu;
- sporządziła wnioski ustawodawcze dotyczące polityki rozwoju obszarów wiejskich po 2020 r. z odpowiednim wyprzedzeniem.
Kontrolerzy zalecają również Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i Komisji, by rozważyły dostosowanie długofalowej strategii do unijnego cyklu budżetowego i dokonały kompleksowego przeglądu wydatków, zanim ustalony zostanie nowy budżet długoterminowy.
Sprawozdanie specjalne nr 16/2017 „Programowanie w zakresie rozwoju obszarów wiejskich - należy dążyć do uproszczenia i bardziej skoncentrować się na rezultatach" jest dostępne na stronie internetowej Trybunału (eca.europa.eu) w 23 językach UE.
