Prezes NIK o wykonaniu budżetu państwa w 2022 roku

Wystąpienie Prezesa NIK Mariana Banasia na posiedzeniu plenarnym Sejmu w sprawie wykonania budżetu w 2022 roku

Transkrypcja w treści artykułu

Pani Marszałek! Wysoki Sejmie!

Wykonując obowiązek wynikający z art. 204 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie Analizę wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej w 2022 roku wraz z opinią Kolegium Najwyższej Izby Kontroli w przedmiocie absolutorium dla Rady Ministrów za rok 2022.

W związku z ograniczonym czasem w moim wystąpieniu przedstawię tylko najistotniejsze tezy zawarte w tych dokumentach oraz wynikające z nich ryzyka, jak również sformułowane wnioski.

Z ubolewaniem muszę stwierdzić, że rok 2022 był trzecim z rzędu, w którym zastosowano różnorodne rozwiązania, które łamały podstawowe zasady budżetowe, a może nawet Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. Najwyższa Izba Kontroli działając w interesie obywateli i państwa negatywnie oceniła kierunki zmian zachodzące w systemie finansów publicznych, w wyniku których gospodarka finansowa państwa prowadzona jest w znacznej części poza budżetem państwa i z pominięciem rygorów właściwych dla tego budżetu. A co więcej także poza sektorem finansów publicznych. W konsekwencji Parlament i społeczeństwo pozbawieni są kontroli nad istotną częścią gromadzonych i wydatkowanych środków publicznych. W minionych trzech latach doprowadzono do sytuacji, w której ustawa budżetowa, w tym przede wszystkim budżet państwa, przestała pełnić funkcję podstawowego aktu zarządzania finansami państwa. I właśnie tym zagadnieniom poświecę najwięcej czasu.  

Wysoki Sejmie!

Wykonanie ustawy budżetowej na rok 2022 zostało ocenione w formie opisowej.

Stwierdzamy, że budżet państwa, budżet środków europejskich oraz plany finansowe pozabudżetowych jednostek sektora finansów publicznych zostały wykonane zgodnie z ustawą budżetową na rok 2022. Ustawa ta nie obejmowała jednak wielu istotnych operacji finansowych związanych z realizacją zadań państwa a mających wpływ na wzrost długu Skarbu Państwa.

Sprawozdanie Rady Ministrów z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2022 roku zostało opracowane według obowiązujących regulacji prawnych na podstawie danych ujętych w sprawozdaniach poszczególnych dysponentów. Sprawozdanie to przedstawia, we wszystkich istotnych aspektach, informacje i dane o wykonaniu ustawy budżetowej. Tak samo jak ustawa, nie obejmowało ono jednak wszystkich operacji wpływających na stan finansów państwa.

Jako zjawisko niepokojące należy również uznać fakt istotnego zmniejszenia się w dwóch ostatnich latach udziału ocen pozytywnych w stosunku do liczby skontrolowanych jednostek. Jeszcze w 2019 roku pozytywną ocenę otrzymało blisko 82% skontrolowanych jednostek, podczas gdy w latach 2021-2022 udział ten obniżył się do poziomu około 70%. Odwrotną tendencje odnotowano w przypadku ocen negatywnych, których odsetek wzrósł na przestrzeni ostatnich czterech lat ponad dwukrotnie.

Wysoki Sejmie!

Deficyt budżetu państwa i budżetu środków europejskich wyniósł w 2022 roku 14 mld zł, co stanowi niespełna 35% wartości planowanej. Wysokość tego deficytu jest jednak zniekształcona i nie odzwierciedla w pełni stanu nierównowagi finansowej państwa. Dla zobrazowania przytoczę w tym miejscu wartość deficytu podsektora instytucji rządowych przekazanego przez Polskę do Komisji Europejskiej która wyniosła 101,7 mld zł. Oznacza to, że poza budżetem państwa znalazły się operacje skutkujące powstaniem tego deficytu w wysokości ponad sześciokrotnie większej od deficytu budżetu państwa i budżetu środków europejskich. Konsekwencją zastosowanych rozwiązań jest postępujące deprecjonowanie znaczenia budżetu, jako najważniejszego planu finansowego państwa i podstawowego narzędzia zarządzania finansami publicznymi. Doszło do sytuacji bez precedensu, w której istotne zadania państwa finansowane są poza budżetem państwa, jak również poza kontrolą Parlamentu. W dalszej części mojego wystąpienia wykażę również, że ryzyko nieprawidłowości w wydatkowaniu tych środków jest bardzo wysokie.

Pierwszym czynnikiem deformującym wskazaną wielkość deficytu, jak również deprecjonującym znaczenie budżetu, jako najważniejszego planu finansowego państwa, było finansowanie od 2020 roku istotnej części zadań publicznych poza budżetem państwa.

Dotyczy to finansowania części zadań publicznych z środków funduszy utworzonych poza sektorem finansów publicznych i obsługiwanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego.

W 2022 roku utworzono dwa kolejne fundusze, którym powierzono realizację zadań publicznych, a nie podlegały one rygorom ustawy o finansach publicznych - mam tu na myśli Fundusz Pomocy oraz Fundusz Wsparcia Sił Zbrojnych.  W dalszym ciągu rozszerzano również katalog zadań realizowanych przez Fundusz Przeciwdziałania COVID-19. Fundusz ten z uwagi na bardzo ogólne sformułowanie jego tytułu i celu utworzenia w ustawie tworzącej, stał się de facto narzędziem do finansowania praktycznie dowolnego zakresu zadań. Niestety przeprowadzone przez Najwyższą Izbę Kontroli kontrole w obszarze finansowania zadań państwa poza budżetem wykazały liczne i istotne nieprawidłowości. Najwyższa Izba Kontroli oceniła negatywnie zarządzanie przez Prezesa Rady Ministrów Funduszem Przeciwdziałania COVID -19.

Chociaż przyjęte rozwiązania prawne i organizacyjne umożliwiły sfinansowanie z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 szeregu ważnych zadań publicznych, to nie zapewniły efektywnego zarządzania środkami tego Funduszu. Zarówno system wykorzystania środków przekazywanych beneficjentom z Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych, jak również zarządzanie środkami pozostającymi na rachunku tego Funduszu uznano za nieefektywne. Istotne uwagi Izby dotyczyły także rzetelności procesu przygotowania planu finansowego Funduszu oraz transparentności i rzetelności rozpatrywania wniosków.

Nie mam dużo czasu na prezentację wszystkich bardzo niepokojących, wręcz miażdżących ustaleń, przytoczę więc choć ten jeden fakt, jakże wymownie obrazujący zarządzanie środkami pozostającymi poza budżetem i kontrolą Parlamentu. Z ustaleń Najwyższej Izby Kontroli wynika, że proces oceny wniosków był nieudokumentowany i nieprzejrzysty, a czas na rozpatrzenie jednego wniosku o środki z Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych przez właściwą komisję, która rozpatrzyła ponad 24 tysiące wniosków na kwotę blisko 7 mld zł, wyniósł statystycznie kilkanaście sekund!

Istotne i liczne nieprawidłowości stwierdzono także w ramach kontroli przeprowadzonej w Polskim Funduszu Rozwoju S.A. w zakresie efektów wybranych działań państwa podejmowanych w celu łagodzenia skutków w gospodarce.

Tym samym można stwierdzić, że środki planowane na zadania publiczne poza ustawą budżetową, nie tylko pozostają poza kontrolą Parlamentu i społeczeństwa ale również są wydatkowane poza wszelkimi zasadami i rygorami, w okolicznościach wysokiego ryzyka uznaniowości i korupcji.

Skala takiego finansowania zadań publicznych w trzech ostatnich latach przybrała nie notowane dotąd rozmiary. Na koniec 2022 roku Bank Gospodarstwa Krajowego obsługiwał 20 funduszy, z których 11 powstało po 2019 roku. Wpływy i wydatki tych funduszy wyniosły ponad 100 mld zł, co stanowiło równowartość około 3,5% produktu krajowego brutto. Od początku 2023 roku obsłudze Banku Gospodarstwa Krajowego powierzono także Rządowy Fundusz Rozwoju Dróg, funkcjonujący dotychczas w formie państwowego funduszu celowego.

Kolejnym czynnikiem zniekształcającym wartość deficytu jest narastające od kilku lat zjawisko przekazywania nieodpłatnie różnym podmiotom skarbowych papierów wartościowych.

W 2022 roku, z pominięciem rachunku wydatków budżetu państwa, a co za tym idzie również wyniku budżetu państwa, przekazano nieodpłatnie różnym podmiotom skarbowe papiery wartościowe o wartości nominalnej niemal 26 mld zł. Łączna wartość takiego finansowania w latach 2019-2022 wyniosła ponad 73 mld zł. W 2022 roku obligacje otrzymały między innymi uczelnie publiczne, jednostki publicznej radiofonii i telewizji, Fundusz Reprywatyzacji, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, spółka Polskie Elektrownie Jądrowe Sp. z o.o. oraz Bank Gospodarstwa Krajowego.

Na wysokość wykazanego deficytu za 2022 roku wpływ miały również operacje dokonane pod koniec 2021 roku. Kiedy to ustalono wykaz wydatków, które nie wygasły z upływem roku budżetowego w wysokości 7,6 mld zł oraz dokonano wpłat do różnego rodzaju funduszy w wysokości 31,8 mld zł. Rozwiązania te pozwalały w 2022 roku finansować szereg zadań nie wpływając na wynik tego roku.

Nie kwestionując celowości udzielanego wsparcia zwracamy uwagę, że odbyło się to z pominięciem ustawy budżetowej, choć miało istotny wpływ na deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych oraz na przyrost długu tego sektora.

Jeszcze raz podkreślę, że finansowanie znacznej części zadań poza budżetem państwa przyczynia się do ograniczenia roli tego budżetu, a ustawa budżetowa – wbrew zasadzie określonej w art. 109 ustawy o finansach publicznych przestaje być podstawą gospodarki finansowej państwa w danym roku budżetowym. Podstawowość budżetu państwa wynika wprost z art 219 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.  Konstytucja ma najwyższą moc prawną w systemie źródeł prawa w państwie i żadne inne ustawy nie powinny prowadzić do omijania zawartych w niej przepisów.

Niestety od ponad trzech lat jest inaczej, co zaprezentowaliśmy Państwu w tegorocznej Analizie wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej.

Najwyższa Izba Kontroli nie znajduje uzasadnienia dla łamania podstawowych zasad budżetowych, w tym zasady jawności, przejrzystości, roczności, jedności i zupełności budżetu.

Wysoki Sejmie!

Zarówno zadłużenie Skarbu Państwa, jak i dług sektora instytucji rządowych i samorządowych wzrosły w ciągu 2022 roku o ponad 100 mld zł. Przy czym dynamika wzrostu długu Skarbu Państwa była ponad dwukrotnie wyższa niż rok wcześniej. Dług sektora instytucji rządowych i samorządowych wyniósł na koniec 2022 roku ponad 1,5 biliona zł.  Koszt obsługi długu Skarbu Państwa wyniósł 32,7 mld zł, a jego udział w wydatkach budżetu 6,3%. Najwyższa Izba Kontroli wskazuje na ryzyko wzrostu kosztów obsługi zadłużenia w kolejnych latach.

Relacje państwowego długu publicznego oraz długu sektora instytucji rządowych i samorządowych, do produktu krajowego brutto wyniosły na koniec 2022 roku odpowiednio 39,3% i 49,1%. Zmniejszenie się tych relacji w stosunku do stanu na koniec 2021 roku nie było jednak efektem ograniczenia skali zadłużenia, lecz skutkiem istotnego wzrostu wartości nominalnej produktu krajowego brutto w efekcie wysokiej inflacji w 2022 r., która w grudniu minionego roku osiągnęła wartość 16,6%.

Jak już wspomniałem, na koniec 2022 roku wystąpiła rekordowa różnica między długiem publicznym obliczanym według metodologii unijnej, a długiem ustalanym według zasad krajowych.

Na koniec minionego roku dług sektora instytucji rządowych i samorządowych był o ponad 302 mld zł wyższy niż państwowy dług publiczny!! Co stanowiło 9,8% produktu krajowego brutto.

Zaznaczyć należy ponadto, że w latach 2020-2022 Bank Gospodarstwa Krajowego oraz Polski Fundusz Rozwoju S.A zaciągnęły zobowiązania o wartości 240,3 mld zł celem pozyskania środków na realizację zadań publicznych. Według szacunków Najwyższej Izby Kontroli koszty obsługi obligacji emitowanych przez Polski Fundusz Rozwoju S.A. oraz przez Bank Gospodarstwa Krajowego na rzecz Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 i Funduszu Pomocy będą wyższe w całym okresie ich zapadalności o ponad 12 mld zł, niż gdyby dług ten zaciągnął bezpośrednio Skarb Państwa!!!! Tym samym taki sposób finansowania zadań państwa jest w ocenie Izby nieuzasadniony ekonomicznie.

Mając na uwadze powyższe tym bardziej przykre i przerażające są komunikaty przekazywane opinii publicznej przez Ministerstwo Finansów sprowadzające unijną definicje długu do pozycji czysto statystycznej nie rodzącej żadnych konsekwencji poza obowiązkiem sprawozdawczym.

Pokazuje to tylko skalę deprecjonowania znaczenia kategorii określającej jasno stan finansów państwa, w tym jego faktyczne, realne zadłużenie.

Zwracam uwagę, że ta czysto statystyczna zdaniem Ministerstwa Finansów kwota 300 mld zł, oznacza obciążenie przyszłych pokoleń koniecznością spłaty bardzo realnego długu, który będzie spłacany jeszcze przez wiele lat.

Wysoki Sejmie!

Najwyższa Izba Kontroli ujawniła szereg nieprawidłowości związanych z realizacją ustawy budżetowej na rok 2022.

Najczęściej występujące nieprawidłowości dotyczą obszaru zamówień publicznych, ksiąg rachunkowych, sprawozdawczości, przyznawania i rozliczania dotacji oraz kontroli zarządczej. Ujawniono zarówno naruszenia obowiązujących przepisów, jak również brak rzetelności w działalności organów państwa czy przypadki niegospodarności. Bez uzyskania zgody Komisji Europejskiej udzielono dotacji celowej dla Polskiej Grupy Górniczej S.A. na dopłatę do redukcji zdolności produkcyjnych w wysokości 800 mln zł. Podobnie bez uzyskania takiej zgody Minister Finansów udzielił gwarancji w kwocie 24,6 mld zł za zobowiązania podmiotów zaciągane między innymi celem zabezpieczenia ciągłości dostaw paliwa gazowego. Zgody Komisji Europejskiej nie uzyskano także przed przekazaniem obligacji o wartości ponad 1 mld zł przedsiębiorstwom górniczym. Kolejnym działaniem naruszającym przepisy było przyznanie przez Ministra Edukacji i Nauki dotacji celowych w kwocie 6 mln zł na realizację inwestycji trzem podmiotom nie spełniającym kryterium jej otrzymania. Przejawem niegospodarności było natomiast nieuzasadnione zerwanie lokaty terminowej Funduszu Modernizacji Sił Zbrojnych na kwotę 6 mld zł co skutkowało utratą przychodów w kwocie blisko 32 mln zł. W 2022 roku doszło również do sytuacji, w której jedna z podstawowych formacji dbających o bezpieczeństwo państwa, tj. Policja zakończyła rok ze zobowiązaniami wymagalnymi na kwotę przekraczającą 47 mln zł. Istotne nieprawidłowości stwierdzono także w Instytucie Pokolenia, Instytucie Strat Wojennych im. Jana Karskiego, Banku Tkanek Oka, Agencji Uzbrojenia oraz Funduszu Medycznym, których działalność Izba oceniła negatywnie.

Szczegółowe wyniki kontroli wykonania budżetu państwa w 2022 roku przedstawiliśmy w odrębnych dokumentach przekazanych Pani Marszałek oraz komisjom sejmowym w połowie czerwca bieżącego roku.

Wysoki Sejmie!

Przechodząc do oceny wykonania założeń polityki pieniężnej w 2022 roku wskazać należy na znaczący wzrost inflacji w 2022 roku, do poziomów nienotowanych od 25 lat. W październiku 2022 roku jej roczny wskaźnik sięgnął 17,9% i był najwyższy w 2022 roku. Średnioroczne tempo wzrostu cen konsumpcyjnych w 2022 roku wyniosło 14,4%. Kształtowało się ono o 10,9 punktów procentowych powyżej górnej granicy dopuszczalnych odchyleń od celu inflacyjnego ustalonej w Założeniach polityki pieniężnej na rok 2022.

Do końca września 2022 roku Rada Polityki Pieniężnej konsekwentnie kontynuowała rozpoczęty w październiku 2021 roku cykl podwyżek stóp procentowych, co znajdowało uzasadnienie w prognozach inflacji i co Najwyższa Izba Kontroli uznała za działanie właściwe i adekwatne do przebiegu sytuacji.

Wpływ na wzrost cen miały zarówno czynniki zewnętrzne, co podkreślała Rada Polityki Pieniężnej, jak i czynniki, na które Narodowy Bank Polski mógł oddziaływać instrumentami polityki pieniężnej.

W październiku 2022 roku, Rada Polityki Pieniężnej zmieniła swoje podejście i zawiesiła cykl podwyżek stóp procentowych, mimo dużej niepewności w zakresie ryzyk mających wpływ na inflację. Dokonała tego pomimo, że nie dysponowała jednoznacznymi przesłankami wskazującymi na zasadność takiej decyzji, a wskaźnik inflacji ukształtował się w październiku 2022 roku na poziomie 17,9%, czyli na poziomie nienotowanym od 1997 roku.

W prognozach Narodowego Banku Polskiego pojawiły się dane wskazujące na możliwe osłabienie koniunktury gospodarczej w kraju, które Rada uznała jako realne, przyjmując, że wraz z wygaszeniem czynników powodujących istotny wzrost inflacji w 2022 roku nastąpi powrót wskaźnika inflacji do celu przyjętego w Założeniach.

Zdaniem NIK takie przestawienie priorytetów można uznać za sprzeczne z przepisami ustawy o Narodowego Banku Polskiego, które stanowią, że podstawowym celem działalności Narodowego Banku Polskiego jest utrzymanie stabilnego poziomu cen, przy jednoczesnym wspieraniu polityki gospodarczej Rządu, o ile nie ogranicza to celu podstawowego.

Ponadto zdaniem Najwyższej Izby Kontroli, przyjęcie takiej strategii może oznaczać powolniejszy proces powrotu do celu inflacyjnego Narodowego Banku Polskiego.

W wyniku wysokiej inflacji już  nastąpiło zubożenie społeczeństwa, wynikające z trwałej utraty wartości nabywczej pieniądza, nazywane przez finansistów „podatkiem inflacyjnym”. Według szacunków Najwyższej Izby Kontroli wartość tego „podatku” można oszacować na co najmniej 150 mld zł, a jego ciężar poniosły przede wszystkim gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa niefinansowe.

W pierwszej połowie 2022 roku Rada Polityki Pieniężnej, prowadząc zaostrzoną politykę pieniężną ukierunkowaną na sprowadzenie poziomu inflacji do ustalonego celu przekazywała komunikaty zbieżne z podejmowanymi działaniami, iż dostrzega i zamierza przeciwdziałać rosnącej inflacji. Jednak w drugiej połowie 2022 roku w komunikacji Narodowego Banku Polskiego pojawiły się akcenty sygnalizujące możliwe stopniowe obniżanie się inflacji i możliwość obniżek stóp procentowych, co było niezrozumiałe i niespójne z aktualną sytuacją i mogło negatywnie wpływać na wiarygodność Narodowego Banku Polskiego, a w konsekwencji na skuteczność jego działań.

Zarząd Narodowego Banku Polskiego w 2022 roku zrealizował operacyjny cel polityki pieniężnej polegający na utrzymaniu krótkoterminowych stóp procentowych na rynku międzybankowym, w pobliżu stopy referencyjnej NBP. Jednak, gdy stopa referencyjna NBP jest ustalona na poziomie, który nie zapewnia stabilności cen, realizacja celu operacyjnego nie przekłada się na osiągnięcie celu inflacyjnego.

Mimo wysokiego poziomu wskaźników inflacji w 2022 roku Narodowy Bank Polski nie wykorzystał  w ubiegłym  roku przewidzianej w ustawie o Narodowym Banku Polskim oraz w Założeniach polityki pieniężnej na 2022 rok możliwości emisji obligacji, która mogłaby  stanowić dodatkowy, komplementarny instrument przeciwdziałania wzrostowi cen.

Pani Marszałek! Wysoki Sejmie!

Kolegium Najwyższej Izby Kontroli, po zapoznaniu się z Analizą wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej w 2022 roku, 7 czerwca bieżącego roku podjęło uchwałę, w której wyraziło opinię w przedmiocie absolutorium dla Rady Ministrów za 2022 rok. W uchwale wskazano najważniejsze ustalenia kontroli budżetowej oraz zachodzące od 2020 roku zmiany w systemie finansów publicznych, w wyniku których gospodarka finansowa państwa prowadzona jest w znacznej części poza budżetem państwa i z pominięciem rygorów właściwych dla tego budżetu. Jak już powiedziałam na początku mojego wystąpienia zmiany te Najwyższa Izba Kontroli oceniła negatywnie. Jest to pierwszy raz od 1994 roku, kiedy Kolegium NIK nie wyraziło pozytywnej opinii w przedmiocie absolutorium dla Rady Ministrów.

Kolegium Najwyższej Izby Kontroli wskazało na konieczność podjęcia działań w celu przywrócenia przejrzystości finansów publicznych. Podkreśliło jednocześnie potrzebę przywrócenia budżetowi państwa rangi centralnego planu finansowego zgodnego z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej, w szczególności zaprzestania redystrybuowania środków na finansowanie zadań państwa poza ustawą budżetową. Kolegium wskazało również, iż niezbędnym jest przywrócenie ustawie budżetowej roli podstawowego aktu zarządzania finansami państwa, odzwierciedlającego dochody i wydatki państwa, co zapewni, że będzie ona podstawowym narzędziem prezentującym stan nierównowagi finansów publicznych i sprawowania kontroli nad procesami zachodzącymi w obszarze finansów. Zdaniem Kolegium konieczne jest włączenie do ustawy budżetowej planów finansowych funduszy obsługiwanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego.

Wysoki Sejmie!

Chciałbym zapewnić, że wszystkie wygłoszone w dniu dzisiejszym oceny wynikają z głębokiej troski o dobro Rzeczypospolitej Polskiej. Jako Prezes Najwyższej Izby Kontroli z niepokojem obserwuję jak coraz większym zagrożeniem dla demokracji jest postępujący brak jawności i przejrzystości finansów publicznych – a więc zasad stanowiących trwały fundament demokratycznego państwa prawnego! Dokonywanie operacji finansowych na ogromną skalę prowadzących do wzrostu długu publicznego z pominięciem budżetu państwa i pozwalających na wykazaniu w budżecie państwa dowolnego wyniku potwierdzają, że na niespotykaną dotychczas skalę, na przestrzeni 26 lat stosowania Konstytucji, następuje debudżetyzacja finansów publicznych!

Dlatego też zaobserwowane przez NIK zagrożenia związane z funkcjonowaniem Państwa, a dotyczące obecnego sposobu zarządzania finansami publicznymi - pozwala na sformułowanie tezy, że mamy do czynienia z systematyczną dezintegracją zarządzania państwem poprzez finanse publiczne, z jednoczesnym zniesieniem odpowiedzialności politycznej i prawnej za to zarządzanie!

Pozbawienie ustawy budżetowej jej rangi politycznej przez sprowadzenie jej funkcji do roli "automatu" do wypłaty świadczeń wynikających z odrębnych ustawowych zobowiązań jest niszczeniem demokracji! Jest pozbawieniem elementarnych uprawnień władzy ustawodawczej względem władzy wykonawczej!

Przypomnę, że już Tadeusz Grodyński w 1932 r.  wskazywał, że budżet stanowi „obowiązującą granicę działalności władzy wykonawczej przez powołaną do tego konstytucyjną władzę ustawodawczą”.

To ustawa budżetowa, jest aktem z którego większość obywateli czerpię wiedzę jakie zadania publiczne będą realizowane w danym roku budżetowym zaś sam budżet winien być postrzegany – jako zatwierdzony przez Parlament, plan finansowy najwyższej rangi.

Dziś proporcje te zostały zachwiane!

Z tego miejsca apeluję dziś do rządzących - dalsze rozproszenie zarządzania finansami publicznymi, ta swoista inżynieria finansowa – doprowadzi ostatecznie do zniesienia jakiejkolwiek odpowiedzialności politycznej i prawnej za to zarządzanie – Nie można wyrazić na to zgody!

Dziękuję za uwagę!