Prezes NIK Marian Banaś przedstawił na posiedzeniu plenarnym Sejmu wyniki kontroli wykonania budżetu w roku 2019. NIK oceniła wykonanie pozytywnie. W związku z tym Kolegium Izby podjęło uchwałę, w której wyraziło pozytywną opinię w sprawie udzielenia Radzie Ministrów absolutorium za 2019 r.
Wystąpienie Prezesa NIK na posiedzenie plenarne Sejmu w sprawie wykonania budżetu w 2019 r.
Prezes NIK o wykonaniu budżetu państwa w 2019
Transkrypcja wideo w tekście artykułu
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie!
Wypełniając obowiązek wynikający z art. 204 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie Analizę wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej w 2019 roku wraz z opinią Kolegium Najwyższej Izby Kontroli w przedmiocie absolutorium dla Rady Ministrów za rok 2019.
W związku z tym, że na mocy art. 198f regulaminu Sejmu czas mojego wystąpienia został ograniczony do 5 minut, przedstawię tylko najistotniejsze tezy.
Wysoki Sejmie!
Najwyższa Izba Kontroli oceniła pozytywnie wykonanie ustawy budżetowej na rok 2019. Stwierdziła także, że sprawozdanie Rady Ministrów z wykonania budżetu państwa, we wszystkich istotnych aspektach, przedstawia rzetelne informacje i dane o wysokości dochodów, wydatków, należności i zobowiązań oraz wyniku budżetu państwa i budżetu środków europejskich.
Wśród 145 ocen wykonania budżetu państwa odnoszących się do poszczególnych części budżetowych oraz planów finansowych jednostek pozabudżetowych przeważały oceny pozytywne. Było ich 120. Sformułowaliśmy także 24 oceny w formie opisowej i jedną ocenę negatywną.
W porównaniu do roku poprzedniego wzrosła liczba ocen pozytywnych oraz ocen w formie opisowej, zmalała natomiast liczba ocen negatywnych. Negatywnie oceniono jedynie wykonanie planu finansowego Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie.
Wysoki Sejmie!
Budżet państwa, budżet środków europejskich oraz plany finansowe pozabudżetowych jednostek sektora finansów publicznych zostały wykonane zgodnie z ustawą budżetową.
Łączne dochody budżetu państwa i budżetu środków europejskich były o blisko 17 mld zł wyższe od prognozowanych.
Realizacji dochodów sprzyjała korzystna sytuacja makroekonomiczna, reforma służb skarbowych i celnych (utworzenie KAS) oraz wdrożenie i rozwijanie narzędzi informatycznych, ułatwiających podatnikom wypełnianie obowiązków podatkowych, a administracji skarbowej ich egzekwowanie.
Wydatki budżetu państwa i budżetu środków europejskich w 2019 r. zostały zrealizowane w kwocie o ponad 16 mld zł niższej od limitu określonego w ustawie budżetowej.
Najwyższa Izba Kontroli zbadała legalność, gospodarność, celowość i rzetelność wydatków w wysokości blisko 100 mld zł. W większości przypadków wydatki poniesiono prawidłowo, zgodnie z zasadami gospodarowania środkami publicznymi.
Nieprawidłowości, o niewielkim wymiarze finansowym w stosunku do budżetu ogółem, polegały przede wszystkim na niecelowym i niegospodarnym wydatkowaniu środków, uchybieniach w udzielaniu dotacji, niewłaściwym wykorzystaniu dotacji przez beneficjentów oraz niedochodzeniu należności budżetowych. Stwierdziliśmy przypadki nieprzestrzegania przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych oraz funkcjonowania wadliwych mechanizmów kontroli zarządczej. Występowały także błędy w ewidencji księgowej i sprawozdawczości.
Wysoki Sejmie!
Łączny deficyt budżetu państwa i budżetu środków europejskich wyniósł 11,1 mld zł. Był on o 33 mld zł niższy od planowanego. Został sfinansowany poprzez napływ wolnych środków z jednostek pozabudżetowych Skarbu Państwa.
Oznacza to, że Minister Finansów nie musiał zaciągać dodatkowego długu na rynkach finansowych.
Mimo to dług Skarbu Państwa wzrósł w 2019 r. o 19 mld zł. Wpływ na to miały między innymi: pożyczka dla Funduszu Solidarnościowego w kwocie blisko 9 mld zł na sfinansowanie tak zwanej trzynastej emerytury oraz nieodpłatne przekazanie obligacji skarbowych uczelniom wyższym, Funduszowi Dróg Samorządowych i mediom publicznym w łącznej wysokości prawie 6 mld zł. Operacje te były dopuszczone przepisami prawa, jednak sposób ich przeprowadzenia i ewidencji ograniczyły przejrzystość finansów publicznych.
Wysoki Sejmie!
Najwyższa Izba Kontroli, po przeprowadzeniu kontroli w Narodowym Banku Polskim, oceniła pozytywnie wykonanie Założeń polityki pieniężnej w 2019 roku. Cel inflacyjny został osiągnięty, a polityka pieniężna wspierała zrównoważony wzrost gospodarczy i równowagę na rynku finansowym.
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie!
Kolegium Najwyższej Izby Kontroli, po zapoznaniu się z Analizą wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej w 2019 roku, podjęło uchwałę, w której wyraziło pozytywną opinię w przedmiocie absolutorium dla Rady Ministrów za rok 2019.
Jednocześnie Kolegium Najwyższej Izby Kontroli wskazało na konieczność przyśpieszenia prac nad reformą systemu budżetowego, obejmującą opracowanie nowego całościowego modelu planowania budżetowego oraz zmianę zasad budżetowania w układzie zadaniowym.
Kolegium Najwyższej Izby Kontroli zwróciło także uwagę na potrzebę zwiększenia efektywności strategicznego przeglądu wydatków. Jest to szczególnie istotne w sytuacji pogłębiania się nierównowagi finansów publicznych.
Dziękuję bardzo za uwagę.
Fot. Centrum Informacyjne Sejmu
