W dniach 26-27 stycznia odbywa się w Krakowie robocza konferencja, w której udział biorą przedstawiciele wszystkich instytucji zaangażowanych w europejski audyt jakości powietrza. Głównym celem spotkania jest opracowanie wspólnego modelu kontroli równoległych w poszczególnych państwach. Ponadto przedstawiciele Europejskiej Agencji Środowiska - na zaproszenie organizatorów konferencji - zaprezentują najnowszy raport dotyczący stanu jakości powietrza w Europie.
Otwierając spotkanie, prezes Krzysztof Kwiatkowski przypomniał, że ponad 85 proc. mieszkańców miast UE oddycha powietrzem zanieczyszczonym pyłem PM2,5 i benzo(a)pirenem. Połowa mieszkańców europejskich miast narażona jest na działanie pyłu PM10. Polska wiedzie niechlubny prym w tych statystykach. Zanieczyszczenie powietrza przyczynia się każdego roku do śmierci około 45 tysięcy mieszkańców naszego kraju.
Najwyższa Izba Kontroli wielokrotnie zwracała uwagę na potrzebę odpowiedniego wyposażenia zakładów w urządzenia redukujące liczbę zanieczyszczeń pyłowych i gazowych, konieczność ograniczania niskiej emisji z kotłowni przydomowych i gminnych oraz umożliwienie samorządom tworzenia stref ograniczonej emisji komunikacyjnej na terenach wysokiego natężenia ruchu pojazdów samochodowych. Być może wyniki kolejnej kontroli, tym razem o charakterze europejskim, z większym skutkiem oddziałają na polityków.
Pomysł europejskiego audytu w zakresie ochrony powietrza powstał w ramach EUROSAI (Europejska Organizacja Najwyższych Organów Kontroli). Za koordynację audytu odpowiadają najwyższe organy kontroli Polski i Holandii. Uczestnikami projektu są zarówno państwa będące członkami UE (Bułgaria, Estonia, Węgry, Hiszpania, Rumunia, Słowacja), jak i pozostające poza jej strukturami (Albania, Gruzja, Kosowo, Izrael, Macedonia, Mołdawia, Szwajcaria). Do przedsięwzięcia dołączył także Europejski Trybunał Obrachunkowy (ETO).
Celem audytu będzie ocena działań poszczególnych państw na rzecz poprawy jakości powietrza. Wspólny raport (obok jednostkowych raportów krajowych) powinien pomóc najwyższym organom kontroli w sformułowaniu jednolitych wniosków i rekomendacji.
Prezes NIK zwrócił uwagę na unikatowy charakter tego projektu kontrolnego: - Dzięki podjętym przez państwa kontrolom równoległym będziemy mogli jednocześnie badać i oceniać działania podmiotów odpowiedzialnych za ochronę powietrza w różnych krajach oraz porównać przyjęte rozwiązania - mówił do uczestników konferencji Krzysztof Kwiatkowski. I dodał, że w tym obszarze ważne są wspólne i skoordynowane działania, bo tylko one dają nadzieję na rzeczywistą poprawę jakości powietrza.
Zobacz więcej o ustaleniach i rekomendacjach NIK dotyczących jakości powietrza w Polsce >>
