Najwyższa Izba Kontroli i Europejski Trybunał Obrachunkowy intensywnie współdziałają w ramach europejskiego audytu w zakresie ochrony powietrza przed zanieczyszczeniami. Prowadzony jest on w ramach grupy roboczej EUROSAI (Europejska Organizacja Najwyższych Organów Kontroli). Uczestnikami projektu są zarówno państwa będące członkami Unii Europejskiej (Bułgaria, Estonia, Węgry, Hiszpania, Rumunia, Słowacja), jak i pozostające poza jej strukturami (Albania, Gruzja, Kosowo, Izrael, Macedonia, Mołdawia, Szwajcaria), a także Europejski Trybunał Obrachunkowy. Polski i holenderski NOK są europejskimi koordynatorami ww. kontroli, przeprowadzanej łącznie w czternastu państwach Europy i Izraelu.
Przedmiotem kontroli krajowych jest zidentyfikowanie problemów osłabiających skuteczność działań na rzecz ochrony powietrza oraz porównanie rozwiązań prawnych i organizacyjnych w poszczególnych krajach. Celem europejskiego audytu będzie ocena działań poszczególnych państw na rzecz poprawy jakości powietrza.
Współpraca NIK i ETO wiąże się ze wspólnym rozpoczęciem kontroli ochrony powietrza na terenie Polski. Audyt przeprowadzony zostanie w poszczególnych ministerstwach i urzędach. Skupiać się będzie na zbadaniu i ocenie postępu w działaniach na rzecz ochrony powietrza podejmowanych przez organy państwowe i samorządowe. Wymiana informacji oraz skoordynowane działania mają służyć zapewnieniu jednolitego podejścia kontrolnego i porównywalności badań, chociaż raporty końcowe z audytów przeprowadzonych przez NIK i ETO będą niezależne.
Międzynarodowa kontrola ochrony powietrza przed zanieczyszczeniami jest największą od kilkunastu lat kontrolą w Europie, przede wszystkim z uwagi na liczbę zaangażowanych instytucji. Ze strony polskiej kontrolę na poziomie krajowym koordynuje Delegatura NIK w Krakowie. Zespół krakowskich kontrolerów odpowiada także za właściwą realizację porozumienia z ETO oraz przygotowanie - razem z Holendrami - raportu wspólnego z kontroli międzynarodowej. W ETO kontrola jest nadzorowana przez Janusza Wojciechowskiego, polskiego członka Trybunału i prowadzona w ramach prac Izby I, której przewodzi brytyjski członek ETO, Phil Wynn Owen
Najbliższe spotkanie wszystkich uczestników europejskiego audytu jakości powietrza zaplanowano na listopad br. w siedzibie ETO w Luksemburgu. Wspólny raport końcowy - będący podsumowaniem wyników ze wszystkich krajów biorących w nim udział - został przewidziany na połowę 2018 roku.
