NIK ma ustawowe prawo zlecania innym organom kontroli, inspekcji i rewizji tzw. kontroli doraźnych. Kiedy korzysta z tego prawa? Np. gdy podczas audytu inspektorzy NIK wykryją nieprawidłowości, które wykraczają poza wyznaczony im w planie zakres działań kontrolnych. Zlecenie kontroli innej instytucji jest możliwe także w tych przypadkach, gdy Izba nie jest w stanie przeprowadzić jej samodzielnie - np. ze względu na wymaganie bardzo wysokiej specjalizacji w danej dziedzinie.
W zeszłym roku Izba wielokrotnie zlecała kontrole inspektoratom nadzoru budowlanego. Tak było w przypadku audytu NIK dotyczącego działania organów administracji publicznej, podejmowanych w związku z budową biurowca u zbiegu ulic Nowowiejskiej i Śniadeckich w Warszawie. Inspektorzy budowlani przeprowadzili kontrolę w zakresie zgodności prowadzonych prac z zatwierdzonym projektem. Izba zleciła również kontrolę obiektów budowlanych w Inowrocławiu, położonych na terenach pogórniczych zlikwidowanej kopalni.
Państwowy Wojewódzki Inspektorat Sanitarny przeprowadził na zlecenie NIK kontrolę jednego z młodzieżowych ośrodków wychowawczych. Inspektorzy sprawdzili, jak przestrzegane są przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny. Kontrola została zlecona podczas audytu NIK dotyczącego działalności tego rodzaju placówek.
Powiatowi Lekarze Weterynarii skontrolowali na zlecenie NIK 36 targowisk, na których sprzedawane były zwierzęta. Podczas kontroli ochrony wód i zagospodarowania terenów przylegających do sztucznych zbiorników wodnych w Turawie, Otmuchowie i Nysie Izba zleciła Wojewódzkiej Inspekcji Weterynaryjnej przeprowadzenie badań na zawartość metali ciężkich w rybach wyłowionych ze zbiornika.
NIK współpracowała także z urzędami skarbowymi. Nieprawidłowości w rozliczaniu podatku VAT, wykryte przed inspektorów podczas jednej z kontroli, skutkowały wystąpieniem do Naczelnika właściwego urzędu o sprawdzenie prawidłowości obniżenia należnego podatku od towarów i usług.
