Kontrola stanu faktycznego i prawnego nieruchomości należących do Skarbu Państwa lub gmin

Brak wiedzy o posiadanym majątku utrudnia - po pierwsze - prawidłowe nim gospodarowanie i ustalenie jakie dochody powinny czy też mogą przynosić posiadane nieruchomości. Po drugie, komplikuje też regulowanie stanu prawnego i dokonywanie wpisów prawa własności w księgach wieczystych.

W ewidencjach jest wiele nieprawidłowości. Doprowadziły do tego m.in. wieloletnie zaniedbania aktualizacji danych, wynikające także, choć nie tylko, z braku przepływu informacji pomiędzy gminami i starostwami oraz poszczególnymi komórkami urzędów. Brak dokładnych danych wynika również z faktu, że aż 20% skontrolowanych wójtów w ogóle nie ewidencjonowało nieruchomości, uznając mylnie, że wystarczy, że taką ewidencję prowadzą starostowie.

W ewidencjach gruntów i budynków prowadzonych przez ponad połowę starostów a także w ponad połowie ewidencji gminnych dane były niezgodne z dokumentacją źródłową. Nie zgadzały się np. powierzchnia, numery ksiąg wieczystych. Zdarzało się, że nie rejestrowano w ogóle działek będących własnością gmin lub Skarbu Państwa albo nie podawano, że to właśnie państwo lub gmina są właścicielem gruntu lub budynku.

Niewiele w uporządkowaniu wiedzy na temat posiadanych nieruchomości pomogła prowadzona w ostatnich latach inwentaryzacja. W prawie 60 proc. skontrolowanych przypadków zdarzały się błędy (nieobjęcie inwentaryzacją całości lub części gruntów).

Ponad 30% skontrolowanych wójtów, burmistrzów i prezydentów nie występowało o wpisanie do ksiąg wieczystych prawa własności do posiadanych gruntów i budynków. Problemem w porządkowaniu praw do nieruchomości jest w wielu przypadkach brak dokumentów potwierdzających prawo własności. W takich sytuacjach niezbędne jest uzyskanie orzeczenia w sądzie. Niestety, takie działania były podejmowane w bardzo ograniczonym zakresie, choćby dlatego, że są kosztowne i długo trwają.

NIK negatywnie ocenia działania starostów i wójtów (burmistrzów i prezydentów) w zakresie aktualizacji stanu faktycznego i prawnego nieruchomości należących do Skarbu Państwa lub gmin. Na 108 skontrolowanych gmin, powiatów i miast tylko w jednym przypadku (powiat świdwiński) NIK sformułowała ocenę pozytywną, w dziesięciu zaś ocenę pozytywną z uchybieniami. Wymagana ustawą z dnia 7 września 2007 r. aktualizacja przebiega opieszale i prawdopodobnie nie zostanie przeprowadzona w terminie do 19 listopada 2009 r., wskazanym w ustawie.

Informacje o artykule

Udostępniający:
Najwyższa Izba Kontroli
Data utworzenia:
20 stycznia 2010 15:19
Data publikacji:
17 kwietnia 2009 15:13
Wprowadził/a:
Andrzej Gaładyk
Data ostatniej zmiany:
15 lipca 2013 12:55
Ostatnio zmieniał/a:
Andrzej Gaładyk

Przeczytaj treść ponownie