Pomysłodawcą współpracy organów kontroli w tym obszarze jest NOK Litwy. Szybko okazało się, że temat kontroli samorządowych budżetów budzi szczególne zainteresowanie w państwach środkowoeuropejskich i bałkańskich. W warszawskim seminarium bierze udział blisko 40 osób z 16 krajów. Obecny jest m.in. szef najwyższego organu kontroli Serbii Radoslav Sretenović. To pokazuje, jak bardzo aktualny jest to temat w całym regionie.
Wojciech Misiąg o kontroli samorządów w Polsce
Samorząd terytorialny cieszy się w naszym kraju dużą niezależnością i odpowiada za znaczną część finansów publicznych. Ustawa o NIK z 1994 roku pozwoliła Izbie kontrolować te finanse, jednak z ważnym ograniczeniem. Kontrola może być prowadzona pod względem legalności, gospodarności i rzetelności, ale nie - jak ma to miejsce w przypadku administracji rządowej - celowości.
Co to oznacza w praktyce? Kontrolerzy nie mogą kwestionować niepotrzebnych i nietrafionych - w ich ocenie - inwestycji, jeśli tylko zostały one przeprowadzone zgodnie z prawem, gospodarnie i rzetelnie. Według części ekspertów to luka i być może należałoby wrócić do debaty o modelu kontroli samorządów (debata taka toczyła się w naszym kraju w latach dziewięćdziesiątych).
- Tym bardziej jesteśmy zainteresowani inicjatywą kontrolerów z Litwy - przyznaje prezes NIK Krzysztof Kwiatkowski. Izba pomoże w jej promowaniu w Europejskiej Organizacji Najwyższych Organów Kontroli, gdzie być może w przyszłości powstanie stała grupa zajmująca się tym tematem. Dziś różne kraje w różny sposób podchodzą do kontroli finansów samorządowych. Wymiana doświadczeń w tym zakresie leży w interesie wszystkich członków EUROSAI.
Seminarium potrwa do 7 października. Oprócz prezentacji i dyskusji organizatorzy zaplanowali wizytę studyjną w Urzędzie Miasta Stołecznego Warszawy i spotkanie ze Skarbnikiem Mirosławem Czekajem.
Korzystając z wizyty szefa serbskiego najwyższego organu kontroli Radoslava Sretenovića w Polsce, prezes Krzysztof Kwiatkowski odbył z nim dwustronną roboczą rozmowę. Obie instytucje zamierzają w przyszłości ściślej współpracować i wymieniać doświadczenia, szczególnie w zakresie kontroli IT.