Otwierając konferencję, prezes NIK Krzysztof Kwiatkowski mówił, że niezależność instytucji kontrolnej stanowi fundament kontroli państwowej. Na poparcie tych słów zacytował kluczowy fragment Deklaracji z Limy, przyjętej na IX Kongresie INTOSAI: „Najwyższy organ kontroli może wypełniać swoje zadania obiektywnie i skutecznie tylko wtedy, gdy jest niezależny od jednostek kontrolowanych i chroniony przed zewnętrznymi wpływami.(…) Ustanowienie najwyższego organu kontroli i konieczny stopień jego niezależności powinny być określone w Konstytucji”.
Prezes NIK Krzysztof Kwiatkowski przemawia podczas konferencji międzynarodowej w Izbie
Najmocniej podczas konferencji wybrzmiała niezależność najwyższych organów kontroli, podobnie jak transparentność, rozliczalność i apolityczność. W przemówieniach nie zabrakło nawiązania do historii NIK, nierozłącznie związanej z historią Polski i z jej długą drogą do niepodległości. Wspólnym mianownikiem wystąpień były dobre relacje z opinią publiczną, parlamentem i mediami przy jednoczesnym zachowaniu niezależności NOK. Zaakcentowano też potrzebę otwartego dialogu i pogłębionej współpracy między instytucjami kontrolnymi reprezentującymi różne kraje.
Prelegenci zastanawiali się, jak usprawnić funkcjonowanie instytucji kontrolnych w obliczu wyzwań, jakie stawia przed nimi współczesny świat. Zaproszeni goście byli zgodni, że NOK powinien kierować się wrażliwością społeczną i podejmować tematy kluczowe dla obywateli. Dlatego też w wystąpieniach często powracał wątek kontroli wykonania zadań. - W ETO zdecydowaliśmy się poświęcić więcej naszego czasu i pieniędzy kontroli wykonania zadań. Weryfikujemy wartość dodaną pieniędzy wydanych przez podatników. Każde wydane euro musi przynieść wartość dodaną - powiedział Klaus-Heiner Lehne, przewodniczący Europejskiego Trybunału Obrachunkowego.
Klaus-Heiner Lehne, przewodniczący Europejskiego Trybunału Obrachunkowego
O rozwiązaniach usprawniających proces kontrolny opowiedział m.in. przewodniczący Zarządu EUROSAI Seyit Ahmet Baş, prezes NOK Turcji. Jednym z nich jest podział oceny podmiotów publicznych na trzy obszary: kontroli wewnętrznej, zarządzania finansowego i zarządzania wynikami. Poza tym najwyższy organ kontroli Turcji - obok standardowego raportu z kontroli - sporządza i upublicznia skonsolidowany raport z wykonania rekomendacji przez podmiot kontrolowany. W ocenie Seyita Başa takie rozwiązania podnoszą skuteczność kontroli.
Przewodniczący Zarządu EUROSAI Seyit Ahmet Baş i jednocześnie prezes NOK Turcji
Prezes Najwyższej Izby Kontroli nawiązał do wypowiedzi zagranicznych prelegentów, w tym do wyjątkowo ciepłych słów ze strony naszych sąsiadów - prezesa NOK Czech, I wiceprzewodniczącego Zarządu EUROSAI Miloslava Kali oraz prezesa NOK Ukrainy Valeriy’a Patskana. Krzysztof Kwiatkowski zapewnił, że wspólne prace polskiego i czeskiego NOK nad projektami w ramach EUROSAI to nie tylko formalna współpraca, ale prawdziwe partnerstwo. Prezes NIK podkreślił też, jak ważna jest nieustająca praca nad usprawnianiem wewnętrznej organizacji NOK po to, byśmy mogli w sposób kompetentny doradzać innym instytucjom.
Prezes NOK Ukrainy Valeriy Patskan oraz prezes NOK Czech i zarazem I wiceprzewodniczący Zarządu EUROSAI Miloslav Kala
Z dużym zainteresowaniem spotkała się strategia dalekowzroczności opisywana przez szefa ETO Klausa-Heinera Lehnego. W ocenie Prezesa NIK niezwykle ważne jest planowanie działań z dużym wyprzedzeniem tak, aby nadążać za tempem zmian we współczesnym świecie. Krzysztof Kwiatkowski nawiązał też do rozwoju technologii, o których mówił w swoim wystąpieniu m.in. Harib Saeed Al Amimi - Przewodniczący Zarządu INTOSAI, Prezes NOK ZEA oraz Eugene Dodaro, Kontroler Generalny Stanów Zjednoczonych, który w spotkaniu nie uczestniczył, przesłał jednak swoją wypowiedź w formie nagrania wideo. Krzysztof Kwiatkowski zgodził się, że z uwagi na wszechobecny rozwój najnowszych technologii (w tym sztucznej inteligencji, technologii blockchain, cyberbezpieczeństwa, analizy danych, uczenia maszynowego, komputerów kwantowych i innych) kontrolerzy muszą być na bieżąco, muszą być otwarci na nowatorskie rozwiązania po to, by z ich pomocą usprawniać proces kontrolny.
Harib Saeed Al Amimi, Przewodniczący Zarządu INTOSAI oraz Prezes NOK ZEA poświęcił swoje wystąpienie rozwojowi technologii
Przy okazji konferencji międzynarodowej Krzysztof Kwiatkowski podziękował pracownikom Najwyższej Izby Kontroli - specjalistom, którzy dużą część swojego życia poświęcili pracy dla NIK, służąc swoją ekspercką wiedzą i wieloletnim doświadczeniem. Prezes nawiązał do kontroli Izby sprzed kilku lat dotyczącej działalności Krajowego Biura Wyborczego, która wykazała poważne błędy w systemie informatycznym użytym do liczenia głosów wyborczych. - Mam niezwykłą satysfakcję, bo wiem, że ten system jest udoskonalany pod wpływem wniosków z naszej kontroli - powiedział Prezes NIK.
- Jesteśmy zaszczyceni Waszą obecnością i zainspirowani Waszymi wypowiedziami. Żałujemy, że upływ czasu narzucił tak dynamiczną agendę naszego spotkania, ale jestem przekonany, że do Waszych wypowiedzi, poglądów i opinii będziemy po wielokroć wracać i wykorzystywać je w naszej codziennej pracy - podsumował Krzysztof Kwiatkowski.
