W siedzibie Najwyższej Izby Kontroli przy ulicy Filtrowej w Warszawie odsłonięto tablicę poświęconą Walerianowi Pańce, pierwszemu Prezesowi Izby w III Rzeczpospolitej. Uroczystość połączona z jubileuszem 95-lecia utworzenia Najwyższej Izby Kontroli, była jedną z pierwszych, wpisujących się w obchody 25-lecia przemian demokratycznych w Polsce.
Pamiątkową tablicę wraz z Prezesem NIK, Krzysztofem Kwiatkowskim, odsłoniły wdowa po Walerianie Pańce, Urszula Pańko i siostra byłego Prezesa, Wiktoria Orlik. W uroczystości wzięli udział także rodzina i przyjaciele byłego Prezesa, jego współpracownicy, m.in.: prof. Irena Lipowicz, Wojciech Katner, sędzia Jerzy Stępień, dr Czesława Rudzka-Lorentz, a także członkowie Kolegium NIK i pracownicy Izby.
Jedna z sal konferencyjnych, która kiedyś była gabinetem Waleriana Pańki, pierwszego po 1989 roku prezesa NIK, otrzymała jego imię.
O Historii NIK - możesz przeczytać tutaj >>
W czerwcu 2014 roku Polska będzie świętować 25-lecie wolności: pełnej niezależności i samodzielności. Profesor Walerian Pańko był jednym z tych, który wzięli czynny udział w odzyskiwaniu i odpowiedzialnym zagospodarowaniu zdobytej wolności.
23 maja 1991 roku Sejm powołał prof. Pańkę na stanowisko Prezesa Najwyższej Izby Kontroli. Nowy prezes zapoczątkował ewolucyjną zmianę Izby: uwolnienia NIK od polityki, wzmocnienia instrumentów prawnych do badania i oceny kontrolowanej działalności, nakreślenia kierunków niezawisłej kontroli państwowej. Pod kierownictwem Pańki wzmocniono także kolegialny charakter zarządzania Izbą.
Walerian Pańko - wspomnienie
Prezes Pańko, zginął w tragicznych okolicznościach 7 października 1991 roku. Kilka dni później miał przedstawiać w Sejmie wyniki kontroli dotyczące afery FOZZ. Zespół Analiz Systemowych NIK ujawnił podczas tej kontroli szereg groźnych dla funkcjonowania państwa nieprawidłowości, które nosiły znamiona poważnych przestępstw.
Profesor Walerian Pańko był bez wątpienia jednym z tych, którzy z pasją tworzyli wolną Polskę po 1989 roku. Sam mówił o tym krótko: „Mam nadzieję, że kiedyś będzie inaczej, a i moja cegiełka, dołożona do porządkowania Polski będzie się liczyć.”
Walerian Pańko urodził się w 1941 roku na Podkarpaciu, w Turzym Polu, w rodzinie legionisty. Edukację rozpoczął w szkole podstawowej w Turzym Polu, kontynuował ją w liceum, w pobliskim Brzozowie, a później na Wydziale Prawa na Uniwersytecie Wrocławskim. Po studiach rozpoczął pracę na tej uczelni: został asystentem w katedrze u prof. Andrzeja Stelmachowskiego. Doktorat, habilitacja i praca akademicka najpierw we Wrocławiu, a następnie na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach sprawiły, że Walerian Pańko stał się uznanym autorytetem w dziedzinie prawa rolnego.
W roku 1980 Walerian Pańko został doradcą Solidarności i związku Solidarność Rolników Indywidualnych. Przeszedł typową dla tego pokolenia drogę: Solidarność, internowanie, działalność opozycyjna, Okrągły Stół, posłowanie z ramienia Komitetu Obywatelskiego. Już jako poseł profesor Pańko przewodniczył sejmowej komisji samorządu terytorialnego, był też członkiem komisji konstytucyjnej i ustawodawczej. 23 maja 1991 roku Sejm wybrał prof. Pańkę na stanowisko Prezesa Najwyższej Izby Kontroli.
