Uwarunkowania reformy struktury organów kontroli żywności – potrzeba wprowadzenia zmian systemowych w Polsce

Niepokojące wyniki przeprowadzanych w ostatnich latach przez NIK kontroli dotyczących bezpieczeństwa żywności, wskazujące na brak spójnego i efektywnego systemu nadzoru nad jej produkcją i dystrybucją, stały się bodźcem do ponownej dyskusji na temat możliwości konsolidacji struktury polskich organów urzędowej kontroli żywności. Pomimo konsensusu świata nauki, przedstawicieli administracji publicznej i organizacji przedsiębiorców co do celu reformy, od wielu lat nie doczekała się ona realizacji. Od dawna trwają za to dyskusje dotyczące podległości nowej inspekcji lub jej centralnego organu. Artykuł przybliża m.in. pojęcie i zakres przedmiotowy urzędowej kontroli żywności, istniejące w świecie modele nadzoru nad tym obszarem, przesłanki konsolidacji struktury organów w Polsce, problemy podległości nowej inspekcji oraz perspektywy reformy i jej uwarunkowania rynkowe.

ABSTRACT

Conditions of the Reform of Institutional Structure of Official Food Control – Need for Systemic Changes in Poland

The alarming results of the audits conducted by NIK over the last years in the area of food safety, stemming from the lack of a consistent and effective system for supervision of the safety of food production and distribution, have become an inspiration for reconsidering potential options of consolidating the structure of the Polish bodies dealing with official food control. The long-term objective is to provide for a single institution that would supervise all, or at least the majority of, elements of the varied food-related law, with a view to, on the one hand, improving the effectiveness of the entities that operate on the food market, and, on the other hand, diminishing the administrative burden of these entities, e.g. through reducing the number of bodies that supervise their economic activity with regard to health protection and other interests of consumers. Despite the consensus of the scientific circles, public administration and entrepreneur organisations as for the said objective of the reform, it has not been implemented for many years, among others due to the broad scope of the problem. Furthermore, for many years the issue of the supervision of a new inspectorate or its central body has been discussed. There are proposals to make it subordinate to the minister of health, who in Poland coordinates food safety, or to the Prime Minister, instead of the subordination to the minister of agriculture, which has been set forth, among others, in the latest draft law.

Key words: food safety, food control system, official food control, legal conditions, interoperational
connections